Hoop, woede en moed: over de formatiechaos in Den Haag
Deze week waren alle schijnwerpers in Den Haag op de formatie gericht. Was dat alles wat er gebeurde? Zeker niet, daarover straks meer. De formatie draait om de belangrijke vraag: welke regering zal Nederland krijgen? Welke koers wordt er in geslagen? En als we zien hoe rap de wereld verandert, is dat al helemaal belangrijk.
In een wereld waar oorlog is aan de grenzen van Europa, waar we vandaag nog het intens trieste nieuws van het overlijden van Navalny horen, moeten we niet naïef zijn. De Russische agressie heeft grote gevolgen, de oorlog in Oekraïne staat niet op zichzelf. Vrijheid, onze democratische rechtsstaat, ze zijn niet vanzelfsprekend. Juist daarom zijn er belangrijke vragen aan de formerende partijen te stellen. Over hun inzet voor die rechtsstaat, voor recht ook over de grenzen heen. Wat in campagnetijd soms zo simpel wordt voorgesteld, een simpel antwoord op een moeilijke vraag, is in werkelijkheid vaak complex en weerbarstig. En niet gratis. Politiek is kiezen in schaarste, je moet keuzes maken. Maar daarvoor is het wel belangrijk dat politieke partijen hun rekenwerk doen voor de verkiezingen. Want als je grote dingen belooft, maar niet duidelijk is hoe je ze betaalt, dan ligt er een hele grote opgave.
Hoe dan ook, die grote opgave ligt nu bij de grote partijen en winnaars van de verkiezingen. Dat heb ik woensdag in het debat herhaald en zal ik ook in het gesprek met de nieuwe formateur binnenkort herhalen. Grote partijen én winnaars hebben grote verantwoordelijkheid. Maak werk van een coalitie die de grote problemen aanpakt als het gaat om armoede, om woningen, om betere zorg. Blijf internationaal staan voor recht en gerechtigheid. Ga alsjeblieft aan de slag.
De dochters van de hoop
In de voorbereiding voor dit debat moest ik denken aan veelzeggende woorden van Augustinus. “Hoop heeft twee prachtige dochters: woede en moed. Dat zijn woede over de dingen zoals ze zijn en moed om te geloven dat ze niet zo zullen blijven als ze zijn."
In deze woelige wereld zou ik af en toe de moed kunnen verliezen en misschien herken je dat wel. Maar dat is niet onze roeping. We zijn mensen van de hoop. En dat is voor mij de reden waarom ik elke dag opnieuw ruimte zie voor politiek van de hoop.
Soms tegen de klippen op,
soms met een lange adem.
In de afgelopen maanden spraken we met long-covid patiënten. Afgelopen dinsdag nog sprak ik de dappere Jenna van 7 jaar oud. Ze kan al 10 maanden niet naar school en mist vriendjes en vriendinnetjes. Zoveel verdriet voor patiënten zelf, maar ook voor hun familie. Wat is het dan een zoektocht naar erkenning, naar een behandeling in alle onzekerheid. Gistermiddag was het zo ver. Er werd geroffeld op alle bankjes in de Tweede Kamer bij de stemming over de speciale long-covid klinieken. Zoveel mensen hadden met spanning naar deze stemming gekeken en nu was het gelukt.
Toen dacht ik opnieuw aan woede en moed.
Want het begon met een heilige woede. Dat is wat Nico Drost had toen hij vorig jaar dit thema heeft opgepakt en moedig is gaan knokken, gaan doorduwen, gaan strijden. En nu staan we hier. Na veel wind tegen, toch is het gelukt. Er komen speciale poliklinieken voor long-covid patiënten. We zijn er nog niet, de zoektocht naar een goede behandeling zal doorgaan maar er is zicht op nieuw perspectief.
Woede en moed als prachtige dochters van hoop. De hoop verbindt ons ten diepste. Dat ervaarde ik ook in de afgelopen weken toen we als fractie en landelijk bestuur aanwezig waren bij de ledenavonden in Meppel, Tholen en Amersfoort. Met veel betrokken leden spraken we eerlijk en open over de zorgen rond de verkiezingsuitslag, voor onze partij en voor ons land. Dat was goed én nodig. Uiteindelijk kwam elke avond ook boven wat ons ten diepste samen bindt. Ons verlangen naar recht doen, naar het Koninkrijk dat komt, en waar we al lichtpuntjes van mogen zien en soms zelf brengen. De ledenavond in Amersfoort eindigde met begeleiding van onze eigen huispianist Don Ceder. We zongen het lied Jezus Overwinnaar. Je kent het vast: ‘Waar U verschijnt wordt alles nieuw. Want U bevrijdt en geeft leven. Elke storm verstilt, door de klank van Uw stem, alles buigt voor Koning Jezus.’
In een woelige wereld kunnen we niet alles veranderen.
Maar we kunnen wel spreken van recht, spreken vanuit woede als dingen niet zijn zoals ze zouden moeten zijn. We houden moed om te geloven dat ze niet zo zullen blijven. We zijn hoopvol en kijken uit! Hoopvol aan de slag.
In verbondenheid en een hartelijke groet,
Mirjam Bikker
Partijleider ChristenUnie