Op 17 december 2019 besloot de gemeenteraad van Reimerswaal unaniem om 250.000 euro uit te trekken om de toren van de Bathsewegkerk in Rilland te behouden. Dit besluit was unaniem, maar voor de ChristenUnie fractie met gepaste tegenzin. ChristenUnie had graag het hele gebouw als beeldbepalend gebouw voor Rilland willen behouden, maar kreeg hiervoor de rest van de gemeenteraad niet mee.

In Krabbendijke werd door de gemeenteraad 400.000 euro uitgetrokken voor de upgrading van een ‘beeldbepalende’ vijver (zie PZC 7 november 2018; ‘Gemopper over dure opknapbeurt centrum Krabbendijke’), met de tegenstem van de ChristenUnie overigens, maar de Bathsewegkerk wordt dan toch als minder beeldbepalend beschouwd.

Als afronding van dit dossier toch nog even een stukje geschiedenis, zodat het duidelijk is dat er wel degelijk kansen geweest zijn om het hele gebouw voor Rilland te behouden. Door ChristenUnie is hierin wel voorzichtig geopereerd, omdat Tineke Bouwman echtgenote van fractievoorzitter Huib Bouwman nauw betrokken is bij Stichting The Lighthouse.
Andries Jumelet heeft de woordvoering voor dit dossier daarom gedaan.

De Bathsewegkerk was sinds 2001 eigendom van Bouwbedrijf Rijk uit Heinkenszand, die wilde het gebouw slopen om er huizen te bouwen (zie PZC PZC 24 november 2017). Vanaf oktober 2017 zijn er gesprekken gevoerd door Stichting The Lighthouse uit Rilland met wethouder Sinke en Bouwbedrijf Rijk uit Heinkenszand om te proberen het imposante kerkgebouw te redden. Deze gesprekken verliepen in een goede sfeer en waren zeer constructief.
In februari 2018 kwam er echter eerst een deal tot stand tussen Bouwbedrijf Rijk en Aannemersbedrijf Berting uit Rilland. Berting werd de nieuwe eigenaar van het kerkgebouw met als doel om de kerktoren te restaureren en het kerkgebouw water- en winddicht te maken.

Aannemersbedrijf Berting voerde in 2018 onderhandelingen met de gemeente Reimerswaal inzake de restauratie en aankoop van de toren en als uitvloeisel hiervan werd er een overeenkomst opgesteld met Stichting The Lighthouse inzake de aankoop van het gebouw.

In januari 2019 werd tijdens de ‘opinieraad’ duidelijk dat een meerderheid van de gemeenteraad niet mee wilde werken aan een plan waarbij Stichting The Lighthouse, een evangelische groepering uit Rilland, eigenaar zou worden van het gebouw. Het plan behelsde dat de gemeente het casco herstel van het kerkcomplex zou betalen, waarna Berting het kerkgebouw voor de prijs die is betaald aan de vorige eigenaar zou doorverkopen aan Stichting The Lighthouse. Die stichting zou vervolgens zelf verantwoordelijk worden voor het afbouwen en voor het renoveren van het interieur.
Het argument om het plan af te wijzen is dat er sprake zou zijn van ongeoorloofde ‘staatssteun’. Argumenten dat het gebouw, voor Rilland, als multicultureel centrum zou gaan functioneren én voor meerdere maatschappelijke functies inzetbaar zou gaan worden werden niet gehonoreerd.

De ‘staatssteun’-regels zijn ingewikkeld, maar het komt er kortweg op neer dat als een onderneming een economisch voordeel verkrijgt door een steunmaatregel van de overheid, dat andere (vergelijkbare) marktdeelnemers niet hebben verkregen er sprake kan zijn van onrechtmatige staatssteun. In het voorstel van januari 2019, zou Aannemersbedrijf Berting een ‘voordeel’ ontvangen van EUR 400.000.
De gemeente heeft nagelaten om na te gaan of dit dossier ‘staatssteunproof’ gemaakt had kunnen worden. Door aanvullende afspraken en/of gebruikmaking van uitzonderingen op de staatssteunregels had dit zeker gekund.

Voor Aannemersbedrijf Berting werd duidelijk dat er geen financiële middelen door de gemeenteraad beschikbaar zouden worden gesteld om het gehele kerkgebouw te redden en kwam met aan alternatief voorstel: Enkel restauratie van de kerktoren, de sloop van het kerkgebouw en de bouw van een appartementencomplex direct tegenover de bestaande dorpsvijver. Zo gebeurde en in 2019 heeft het aannemersbedrijf samen met de gemeente de plannen hiervoor verder uitgewerkt.

In december 2019 werd door de raad unaniem (dus ook met instemming van de ChristenUnie) er voor gekozen om EUR 250.000 excl. BTW beschikbaar te stellen om de gerestaureerde toren van Berting terug te kopen. 

Waarom heeft de ChristenUnie, weliswaar met een stemverklaring, toch ingestemd met dit plan waarbij het kerkgebouw wordt gesloopt?

Vanaf oktober 2017 was onze fractievoorzitter Huib Bouwman betrokken bij dit project en als ChristenUnie hebben we echt alles uit de kast gehaald om te proberen het kerkgebouw te redden.
Als ChristenUnie konden we instemmen met de plannen van Stichting The Lighthouse met de Bathsewegkerk. De Stichting wilde het gebouw inzetten voor eigen activiteiten, maar ook voor maatschappelijke functies voor Rilland en Reimerswaal, inclusief een dagelijkse inloop met restaurant.
Voor de kern Rilland zou een uniek dorpscentrum behouden blijven met een historisch kerkgebouw, direct gelegen naast een monumentale boerderij. Een dorpscentrum als rustoord met een dorpspark met vijver waar de toerist/bezoeker even tot rust kan komen onder het genot van een bakkie en een praatje.

Als ChristenUnie gemeenteraadsfractie is het ons niet gelukt om een meerderheid van de gemeenteraad te overtuigen van de meerwaarde van het behoud van de gehele kerk in vergelijking met alleen het behoud van de toren. Erg jammer, maar zo werkt de politiek….